Πως να αφήσεις κάτι πίσω

Αν θέλεις, μπορείς να κλείσεις μια δωρεάν 15λεπτη γνωριμία μαζί μας.

 

Γράφει η Γωγώ Παπασωτηρίου

Το να αφήνεις κάτι πίσω δεν είναι ποτέ εύκολο. Δεν έχει να κάνει μόνο με τη λογική απόφαση να “προχωρήσεις”, αλλά με ένα εσωτερικό “ξερίζωμα”. Με το να πάρεις πίσω όλα τα κομμάτια του εαυτού σου που άφησες σε εκείνη την εμπειρία, σε εκείνον τον άνθρωπο, σε εκείνη τη φάση της ζωής σου. Σαν να πρέπει να σε γνωρίσεις από την αρχή. Το να αφήνεις σημαίνει να σταματάς να παλεύεις να καταλάβεις το “γιατί” και να αρχίζεις να αποδέχεσαι το “ό,τι”. Δεν χρειάζεται πάντα να κλείνει κάτι όμορφα για να έχει αξία∙ πολλές φορές η αξία του βρίσκεται ακριβώς στο πώς σε άλλαξε.

Και όχι. Δεν ξεκίνησε η ζωή σου από εκείνον τον άνθρωπο. Ζούσες και πριν.

Ο πόνος δεν αξίζει να γίνει σπίτι. Γι’ αυτό το αφήνεις πίσω. Η καρδιά δεν είναι χώρος αναμονής για κάτι που έχει τελειώσει, όσο κι αν δεν θες να δεχτείς ότι τελείωσε. Το να προχωράς δεν σημαίνει ότι σταματάς να νοιάζεσαι, ότι σταματάς να θυμάσαι, να αγαπάς. Σημαίνει ότι αρχίζεις να νοιάζεσαι λίγο περισσότερο για εσένα. Και αυτό δεν είναι εγωισμός· είναι αυτοσεβασμός.

Κάθε φορά που αφήνεις κάτι πίσω, στην ουσία μαθαίνεις να εμπιστεύεσαι το άγνωστο. Μαθαίνεις να ζεις χωρίς απαντήσεις, χωρίς “αν είχα κάνει αλλιώς”, χωρίς “ίσως μια μέρα”. Μαθαίνεις πως η ζωή δεν πηγαίνει πάντα όπως τη σχεδιάζεις, αλλά πάντα σου δείχνει αυτό που έχεις ανάγκη να μάθεις. Και κάπως έτσι, σιγά σιγά, αρχίζεις να αφήνεις – όχι επειδή σταμάτησες να αισθάνεσαι, αλλά επειδή επιλέγεις να συνεχίσεις να ζεις.

Η ζωή μάς δίνει πάντα αυτό που χρειαζόμαστε, όχι αυτό που απλώς θέλουμε.

Η διαδικασία του να αφήνεις πίσω

Το να αφήνεις κάτι πίσω είναι μια διαδικασία που δεν έχει οδηγίες. Δεν ξυπνάς ένα πρωί και απλώς σταματάς να πονάς. Συμβαίνει αργά, μέσα από στιγμές που μοιάζουν ασήμαντες: όταν δεν ψάχνεις πια εκείνα τα μάτια στον κόσμο, όταν δεν κοιτάς κάθε πέντε λεπτά τα μηνύματα, όταν περνάς από το ίδιο μέρος και δεν νιώθεις κόμπο στο στομάχι, όταν σταματάς να αναρωτιέσαι. Τότε καταλαβαίνεις πως το παρελθόν αρχίζει να σε αφήνει κι εκείνο.

Κάποτε νόμιζα πως “να αφήνεις” σημαίνει να ξεχνάς· να σβήνεις, να απομακρύνεις, να χτίζεις ένα τείχος.

Μα η αλήθεια είναι διαφορετική. Το να αφήνεις κάτι πίσω σημαίνει να το αποδέχεσαι, να του δίνεις χώρο να υπάρξει στη μνήμη σου, χωρίς να το αφήνεις να ελέγχει την καρδιά σου. Είναι να μπορείς να πεις “ναι, αυτό έγινε, με πόνεσε, αλλά δε με ορίζει πια”. Και αυτό είναι ίσως η πιο ήσυχη μορφή δύναμης που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος.

Και πίστεψέ με, καταλαβαίνω. Ξέρω απόλυτα πόσο δύσκολο είναι και πόσο “βουνό” σου φαίνεται, αλλά περνάει. Πάντα περνάει.

Δεν μπορείς να αφήσεις πίσω κάτι που δεν το έχεις πρώτα αγγίξει με ειλικρίνεια. Πρέπει να το δεις, να το νιώσεις, να το καταλάβεις. Να αναγνωρίσεις τι σου έδωσε, τι σου πήρε και ποιον σε έκανε. Όταν πέρασα τη δική μου φάση “αφήνω πίσω”, θυμάμαι πως δεν ήταν μια απόφαση. Ήταν μια διαδρομή. Κάθε μέρα διάλεγα λίγο περισσότερο τον εαυτό μου, μέχρι που μια μέρα δεν χρειαζόταν πια να προσπαθώ.

Αυτό είναι να αφήνεις: να μην περιμένεις να σταματήσεις να πονάς για να προχωρήσεις. Να προχωράς παρ’ όλα αυτά. Γιατί όταν η ψυχή σου είναι έτοιμη να ελευθερωθεί, το νιώθεις. Σαν κάτι να λυγίζει μέσα σου — όχι από θλίψη, αλλά από αποδοχή. Και τότε, χωρίς θόρυβο, χωρίς ανακοινώσεις, απλώς προχωράς. Και να θυμάσαι ότι όλα είναι μέρος της διαδικασίας.

Ξεπερνώντας το παρελθόν και αφήνοντας το πίσω

Η διαδικασία του να αφήνεις κάτι πίσω συνδέεται στενά με έννοιες όπως η επεξεργασία απώλειας, η αποδοχή και η συναισθηματική ρύθμιση. Σύμφωνα με τις θεωρίες της ψυχολογίας της προσαρμογής, η αποδέσμευση από μία εμπειρία ή έναν άνθρωπο απαιτεί πρώτα να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα που συνδέονται με αυτήν (Stroebe & Schut, 1999). Η καταστολή ή η αποφυγή του πόνου μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, αλλά μακροπρόθεσμα εμποδίζει την ψυχική ανθεκτικότητα (Bonanno, 2004).

Προσωπικά, με βοηθά πολύ η τεχνική της γραπτής αποφόρτισης (expressive writing)· έχει αποδειχθεί ότι μειώνει το συναισθηματικό βάρος γεγονότων που προκαλούν πόνο και αυξάνει την αίσθηση ελέγχου (Pennebaker, 1997). Άλλωστε, λένε ότι αν γράψεις ένα πρόβλημα, έχεις ήδη λύσει το μισό!

Βασικό θεμέλιο παραμένει η κοινωνική μας υποστήριξη. Το να μοιραζόμαστε με φίλους, οικογένεια ή επαγγελματίες ψυχικής υγείας τις εμπειρίες μας ενισχύει την αίσθηση νοήματος και μειώνει την ψυχική επιβάρυνση (Cohen & Wills, 1985). Μέσα από τα βήματα της αποδοχής, της συνειδητής επεξεργασίας και της υποστήριξης, η αφήγηση του παρελθόντος μετατρέπεται σε μάθημα — και όχι σε βάρος.

Κλείνοντας.

Το να αφήνεις κάτι πίσω δεν είναι απλώς μια διαδικασία· είναι η δική σου πράξη δύναμης. Κάθε φορά που σταματάς να κολλάς στο παρελθόν, κάθε φορά που επιλέγεις να κοιτάς μπροστά, μεγαλώνεις, δυναμώνεις και ανοίγεις χώρο για νέα ξεκινήματα. Δεν χρειάζεται να περιμένεις την τέλεια στιγμή ή να νιώσεις πλήρη ηρεμία — η αλλαγή ξεκινάει τώρα, με το πρώτο σου βήμα.

Σήμερα μπορείς να αποφασίσεις: δεν θα αφήσεις το παρελθόν να σε κρατάει πίσω. Θα προχωρήσεις, θα επουλωθείς, θα ζήσεις με θάρρος και αποφασιστικότητα. Κάθε μικρή νίκη είναι απόδειξη ότι μπορείς να ξεπεράσεις ό,τι σε πονάει και να δημιουργήσεις τη ζωή που αξίζεις. Το παρελθόν ήταν κομμάτι σου, αλλά το μέλλον είναι δικό σου — και είναι φωτεινό, ελεύθερο και γεμάτο δυνατότητες.

Μάθε να επιλέγεις εσένα. Μάθε να επιλέγεις το φως. Ξέρω ότι τώρα μπορεί να σου είναι δύσκολο, αλλά το ’χεις. Δεν ξέρω αν στο είπε κανείς τελευταία, αλλά πιστεύω σε εσένα. 

Βιβλιογραφία

Bonanno, G. A. (2004). Loss, trauma, and human resilience. American Psychologist, 59(1), 20–28.

Cohen, S., & Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98(2), 310–357.

Neff, K. D. (2003). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2(2), 85–101.

Pennebaker, J. W. (1997). Opening up: The healing power of expressing emotions. Guilford Press.

Stroebe, M., & Schut, H. (1999). The dual process model of coping with bereavement: Rationale and description. Death Studies, 23(3), 197–224.

 

Αν θέλεις, μπορείς να κλείσεις μια δωρεάν 15λεπτη γνωριμία μαζί μας.