Χοροθεραπεία: Μια Μοναδική μορφή Ψυχοθεραπείας μέσω του Σωματικής Κίνησης και Χορού με Μεταμορφωτικά Θεραπευτικά Αποτελέσματα

Γράφει η Ήλια Μελέτση

Στον τομέα των ψυχοθεραπευτικών πρακτικών, η χοροθεραπεία ή ψυχοθεραπεία μέσω της σωματικής κίνησης και χορού  (Dance Movement Psychotherapy) ξεχωρίζει ως μια ολιστική́ προσέγγιση που ενσωματώνει τη σωματική, συναισθηματική́, γνωστική́ και κοινωνική́ ευεξία. Βασισμένη στην πίστη ότι το σώμα και το μυαλό́ είναι αλληλένδετα, η χοροθεραπεία χρησιμοποιεί́  κυρίως την κίνηση ως μέσο μη λεκτικής έκφρασης και θεραπείας, καθώς και το παιχνίδι, την ζωγραφική, την μουσική και τον λόγο. Η μοναδικότητά της έγκειται όχι μόνο στη μεθοδολογία της αλλά́ και στην ικανότητά της να ξεπερνά́ τα όρια των παραδοσιακών θεραπευτικών μεθόδων, προσφέροντας βαθιά́ και μεταμορφωτικά́ αποτελέσματα για άτομα όλων των ηλικιών και συνθηκών.

Η Μοναδικότητα της Χοροθεραπείας

Η Ψυχοθεραπεία μέσω Κίνησης  διακρίνεται από τη χρήση της κίνησης ως πρωταρχικού μέσου επικοινωνίας. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές λεκτικές θεραπείες, ξεπερνά τους περιορισμούς της γλώσσας, επιτρέποντας στα άτομα να εκφράσουν πολύπλοκα συναισθήματα, εμπειρίες και τραύματα μέσω του σώματός τους. Αυτή η μη λεκτική διάσταση την καθιστά ιδιαίτερα αποτελεσματική για εκείνους που δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, όπως τα παιδιά, άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές ή επιζώντες τραυμάτων.

Μία από τις βασικές αρχές της χοροθεραπείας είναι η αυθεντική κίνηση, όπου οι συμμετέχοντες ενθαρρύνονται να κινούνται ελεύθερα και διαισθητικά, καθοδηγούμενοι από τις εσωτερικές τους παρορμήσεις. Αυτό προάγει την αυτογνωσία και επιτρέπει στα άτομα να εξερευνήσουν και να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον. Επιπλέον, η ευελιξία της χοροθεραπείας επιτρέπει την προσαρμογή της σε διάφορες ανάγκες, είτε σε κλινικά, εκπαιδευτικά, είτε σε κοινοτικά πλαίσια.

Ένα ακόμα μοναδικό χαρακτηριστικό της χοροθεραπείας είναι η συμπερίληψή της. Απευθύνεται σε ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα, ανεξάρτητα από τις σωματικές τους ικανότητες ή την εμπειρία τους στον χορό. Η έμφαση δίνεται στην προσωπική έκφραση και όχι στην απόδοση, καθιστώντας την προσβάσιμη και ενδυναμωτική για όλους.

Μεταμορφωτικά Θεραπευτικά Αποτελέσματα

Η δύναμη της χοροθεραπείας να μεταμορφώνει ζωές έγκειται στην ικανότητά της να αντιμετωπίζει ταυτόχρονα πολλές διαστάσεις της υγείας. Τα αποτελέσματά της είναι εμφανή σε τέσσερις βασικούς τομείς: τον σωματικό συναισθηματικό, γνωστικό και κοινωνικό.

Σωματικά Οφέλη

Η χοροθεραπεία ενισχύει τη σωματική υγεία βελτιώνοντας τις κινητικές δεξιότητες, την ευλυγισία, τον συντονισμό και τη συνολική επίγνωση του σώματος. Για άτομα με χρόνιο πόνο ή νευρολογικές παθήσεις, όπως η νόσος Πάρκινσον, μπορεί να προσφέρει ανακούφιση προάγοντας την κίνηση και μειώνοντας την ένταση. Για άτομα με Αυτισμό, ΔΕΠΥ (ADHD) η χοροθεραπεία μπορεί να φέρει καλύτερη επίγνωση του σώματος, δίνοντας παράλληλα εργαλεία για την υποστήριξη καθημερινών αναγκών. 

Συναισθηματικά́ Οφέλη

Σε συναισθηματικό επίπεδο, η χοροθεραπεία λειτουργεί ως διέξοδος για την έκφραση καταπιεσμένων συναισθημάτων, επιτρέποντας στα άτομα να απελευθερωθούν από το άγχος και να επεξεργαστούν τι νιώθουν. Έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και μετατραυματικού στρες (PTSD), ενισχύοντας τη συναισθηματική ανθεκτικότητα και σταθερότητα.

Γνωστικά Οφέλη

Η χοροθεραπεία έχει επίσης σημαντικά γνωστικά οφέλη. Διεγείρει τη μνήμη και τη συγκέντρωση, καθιστώντας την ιδιαίτερα χρήσιμη για ηλικιωμένους ή άτομα με άνοια. Επιπλέον, οι δημιουργικές πτυχές της ενθαρρύνουν την επίλυση προβλημάτων και την καινοτομία, ενισχύοντας τη συνολική πνευματική ευελιξία.

Κοινωνικά Οφέλη

Σε ομαδικό περιβάλλον, η χοροθεραπεία προάγει την αίσθηση της κοινότητας και του ανήκειν. Βοηθά τα άτομα να αναπτύξουν εμπιστοσύνη, να βελτιώσουν τις δεξιότητες επικοινωνίας και να ενισχύσουν τις σχέσεις τους. Για όσους αισθάνονται απομονωμένοι, η κοινή εμπειρία της κίνησης μπορεί να είναι βαθιά θεραπευτική.

Αποδείξεις Αποτελεσματικότητας

Έρευνες έχουν επανειλημμένα δείξει την αποτελεσματικότητα της χοροθεραπείας σε διάφορα πλαίσια. Μελέτες δείχνουν ότι μειώνει τα συμπτώματα ψυχικών διαταραχών, βελτιώνει την ποιότητα ζωής για ασθενείς με χρόνιες ασθένειες και ενισχύει την αυτοεκτίμηση και την εικόνα σώματος. Σε κλινικές δοκιμές, έχει αποδειχθεί ότι η χοροθεραπεία ενισχύει τη σωματική και συναισθηματική ανάκαμψη, καθιστώντας την μια πολύτιμη προσθήκη στις παραδοσιακές ιατρικές θεραπείες.

Αληθινά παραδείγματα υπογραμμίζουν περαιτέρω τον μεταμορφωτικό της αντίκτυπο. Για παράδειγμα, παιδιά με αυτισμό έχουν δείξει σημαντικές βελτιώσεις στην κοινωνική αλληλεπίδραση και τη συναισθηματική ρύθμιση μέσω της χοροθεραπείας. Παρομοίως, επιζώντες τραυμάτων έχουν αναφέρει αίσθηση ασφάλειας και ενδυνάμωσης μετά από συμμετοχή σε παρεμβάσεις βασισμένες στην κίνηση.

Συμπέρασμα

Η χοροθεραπεία είναι μια μοναδική και μεταμορφωτική θεραπευτική πρακτική που προσφέρει έναν ολιστικό δρόμο για την ψυχοθεραπεία και ανάπτυξη. Αγκαλιάζοντας τη γλώσς της κίνησης, ξεπερνά τα εμπόδια και αντιμετωπίζει τις σωματικές, συναισθηματικές, γνωστικές και κοινωνικές διαστάσεις της ευεξίας. Η προσαρμοστικότητά της, η συμπεριληπτικότητα και τα βαθιά αποτελέσματά της, την καθιστούν ένα ζωτικής σημασίας εργαλείο στο σύγχρονο θεραπευτικό πεδίο. Καθώς η ευαισθητοποίηση για τα οφέλη της αυξάνεται, η χοροθεραπεία έχει τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που προσεγγίζουμε την υγεία και τη θεραπεία, βήμα-βήμα.

Πηγές

Association for Dance Movement Psychotherapy. (n.d.). What is Dance Movement Psychotherapy? [online] Available at: https://admp.org.uk/what-is-dance-movement-psychotherapy/#:~:text=Dance%20Movement%20Psychotherapy%20(DMP)%20recognises.

Bräuninger, I. (2012a) ‘Dance movement therapy group intervention in stress treatment: A randomized controlled trial (RCT)’, The Arts in Psychotherapy, 39(5), pp. 443–450. doi:10.1016/j.aip.2012.07.002. 

Bräuninger, I. (2012b) ‘The efficacy of Dance Movement Therapy Group on improvement of quality of life: A randomized controlled trial’, The Arts in Psychotherapy, 39(4), pp. 296–303. doi:10.1016/j.aip.2012.03.008. 

Bräuninger, I. and Bacigalupe, G., 2017. Dance movement therapy in healthcare: Should we dance across the floor of the ward?.

Garrett, K.E. (2020). Creative Therapies, Complex Childhood Trauma, and Neurological Improvement: How the Arts can Enhance Neuroplasticity: A Literature Review.

Goodill, S., 2005. An introduction to medical dance/movement therapy: Health care in motion. Jessica Kingsley Publishers.

Goodill, S.W. and Morningstar, D.M., 1993. The role of dance/movement therapy with medically involved children. Int J Arts Med, 2(2), pp.24-27.

Mala, A., Karkou, V. and Meekums, B. (2012) ‘Dance/Movement therapy (D/MT) for Depression: A scoping review’, The Arts in Psychotherapy, 39(4), pp. 287–295. doi:10.1016/j.aip.2012.04.002. 

Payne, H. (2015) “The body speaks its mind: The bodymind approach® for patients with medically unexplained symptoms in primary care in England,” The Arts in Psychotherapy, 42, pp. 19–27. Available at: https://doi.org/10.1016/j.aip.2014.12.011.

Stanton-Jones, K. (1992). Movement and meaning. In Dance movement therapy in psychiatry (59–80). Routledge: Londres.