Το πιο πολύτιμο πράγμα που ένας γονιός μπορεί να κάνει για τα παιδιά του.
Επιμέλεια, Ιφιγένεια Κολιού, απόφοιτη Ψυχολογίας ΕΚΠΑ
Μία από τις πιο δύσκολες καταστάσεις που οφείλουμε ως γονείς να
διαχειριστούμε, είναι να επιτρέψουμε στα παιδιά μας να ξεπεράσουν τις
«καταιγίδες» της ζωής.
Η κόρη μου Τις, γυρνώντας μία μέρα από το σχολείο, μου είπε ότι οι γονείς
της φίλης χωρίζουν: “Μαμά θα μας συμβεί ποτέ αυτό;” Την κοίταξα και της
είπα: “Όχι μωρό μου δεν θα γίνει, είσαι ασφαλής”. Ένα χρόνο αργότερα ο
πατέρας της και εγώ χωρίσαμε. Όταν ανακοινώσαμε στα παιδιά μας την
είδηση, αμέσως το πρόσωπο της μικρής σκοτείνιασε, καθώς αυτό που της
είχα διαβεβαιώσει ότι δεν θα συμβεί και που φοβόταν, έγινε. Καθώς
επεξεργαζόταν την πραγματικότητα της διαλυμένης μας οικογένειας και την
υπόσχεση που της έδωσα, ένιωσα μάρτυρας στο τέλος της παιδικής της
ηλικίας. Ήταν η πιο δύσκολη στιγμή της ζωής μου, διότι ήταν το ίδιο
δύσκολη για εκείνη.
Ο μεγαλύτερός μου φόβος είναι ότι θα απογοητεύσω τα παιδιά μου.
Συμφωνώ με την Ζαγκλίν Κένεντι: “Αν δυσκολεύεσαι να μεγαλώσεις τα
παιδιά σου, δεν νομίζω ότι ό,τι άλλο κάνεις έχει μεγάλη σημασία”. Είχα
μπερδέψει την παιδική μέριμνα. Ένιωθα αποτυχημένη.
Κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε για να βγούμε από μία άθικτη, μία
ολοκληρωμένη οικογένεια με χάρη και σεβασμό. Συναντιόμασταν τις
Κυριακές τα απογεύματα, όπου απολαμβάναμε φαγητό όλοι μαζί, ο πρώην
μου μετακόμισε επτά πόρτες πιο πέρα και δεν υπήρχαν διενέξεις μεταξύ μας,
αντιθέτως μιλούσαμε πολύ ευγενικά ο ένας στον άλλον. Τίποτα από αυτά
δεν διευκόλυνε αυτό που περνούσαν τα παιδιά μου. Ο καθένας υπέφερε με
τον δικό του τρόπο. Παραιτήθηκα από τον εαυτό μου, για να κάνω ό,τι
καλύτερο μπορούσα ως νέος τύπος γονέα που ήμουν: το είδος που
αποτύγχανε.
Σκεπτόμενη, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι κανένας γονιός δεν μπορούσε
να κρατήσει τα παιδιά του μακριά από τον κίνδυνο. Τότε μου ήρθε αυτή η
σκέψη: “Περίμενε, τι θα συμβεί αν δεν χαλάμε όλοι τη δουλειά μας ως
γονείς; Τι γίνεται αν έχουμε αναθέσει όλοι”, “Τι γίνεται αν όλοι έχουμε
αναθέσει στον εαυτό μας λάθος περιγραφές θέσεων εργασίας;”
Σε ομιλίες μου, είχαμε αυτή τη συζήτηση με άλλους γονείς, στους οποίους
απηύθυνα την εξής ερώτηση : “Τι πρέπει να αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος
για να αποκτήσει χαρακτηριστικά όπως ευγένεια, σοφία και ανθεκτικότητα;”
Όλο το κοινό έμεινε σιωπηλό και τότε απάντησα “Πόνος”!
"Αγώνας. Δεν έχει να κάνει με το να μην έχεις τίποτα να ξεπεράσεις. Είναι
λοιπόν πιθανό να προσπαθούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από το
μόνο πράγμα που θα τους επιτρέψει να γίνουν οι άνθρωποι που
ονειρευόμαστε ότι θα γίνουν; Και είναι επίσης πιθανό ως γονείς να νιώθουμε
αποτυχημένοι επειδή αναλαμβάνουμε λάθος ρόλους; Τι θα γινόταν αν δεν
ήταν ποτέ δουλειά μας —ή δικαίωμά μας— να προστατεύσουμε τα παιδιά μας
από κάθε επερχόμενο χτύπημα και μώλωπα; Τι θα γινόταν αν, αντ' αυτού, η
υποχρέωσή μας είναι να τους κατευθύνουμε απευθείας προς τις
αναπόφευκτες δοκιμασίες της ζωής και να πούμε: «Αγάπη μου, αυτή η
πρόκληση έγινε για σένα. Μπορεί να πονάει, αλλά θα θρέψει επίσης τη
σοφία, το θάρρος και τον χαρακτήρα σου. Μπορώ να δω τι περνάς και είναι
όντως δύσκολο. Αλλά μπορώ επίσης να δω τη δύναμή σου, και αυτό είναι
ακόμη σημαντικότερο. Αυτό δεν θα είναι εύκολο, αλλά μπορούμε να κάνουμε
δύσκολα πράγματα».
Λίγο μετά την οριστικοποίηση του διαζυγίου μου, τηλεφώνησα σε έναν
κοντινό φίλο για να ζητήσω συμβουλές για το πώς να βοηθήσω τα παιδιά
μου να ξεπεράσουν αυτή την κρίση. Δεν έχει παιδιά, γι’ αυτό την
εμπιστεύομαι να με καθοδηγήσει. Ζητώ μόνο από τους φίλους που δεν έχουν
παιδιά για συμβουλές ανατροφής, επειδή είναι οι μόνοι λογικοί και αρκετά
ξεκούραστοι ώστε να έχουν πραγματική διορατικότητα. Να τι είπε:
«Glennon, η οικογένειά σου είναι μαζί σε ένα αεροπλάνο αυτή τη στιγμή και
υπάρχουν κάποιες σοβαρές αναταράξεις. Τα παιδιά φοβούνται. Τι κάνουμε
όταν φοβόμαστε στο αεροπλάνο; Κοιτάμε τις αεροσυνοδούς. Αν φαίνονται
φοβισμένοι, πανικοβαλλόμαστε κι εμείς. Αν φαίνονται ήρεμοι, μένουμε
ήρεμοι. Αυτό που σας λέω λοιπόν είναι ότι είστε η αεροσυνοδός σε αυτό το
σενάριο και έχετε περάσει από αρκετές αναταράξεις για να ξέρετε ότι όλοι
θα τα καταφέρετε. Τα παιδιά σας είναι καινούργια στο να πετούν, οπότε θα
σας κοιτάξουν για να δουν αν είναι καλά. Η δουλειά σας αυτή τη στιγμή
είναι να παραμείνετε ήρεμοι, να χαμογελάτε και να συνεχίσετε να τα
στηρίζετε στην προσπάθειά τους.
Η ζωή δεν είναι ασφαλής, και έτσι καθήκον μας δεν είναι να υποσχεθούμε
στα παιδιά μας ότι δεν θα υπάρξουν αναταράξεις. Είναι να τους
διαβεβαιώσουμε ότι όταν έρθουν οι αναταράξεις, θα κρατηθούμε όλοι χέρι-
χέρι και θα το ξεπεράσουμε μαζί. Δεν τους υποσχόμαστε μια ζωή χωρίς
πόνους, αλλά τους διαβεβαιώνουμε ότι οι σφεντόνες και τα βέλη δεν θα τους
σκοτώσουν – στην πραγματικότητα, θα τους κάνουν πιο ευγενικούς,
σοφότερους, πιο ανθεκτικούς. Τους κοιτάμε κατευθείαν στα μάτια, τους
δείχνουμε τον πόνο τους και λέμε: «Μη φοβάσαι, μωρό μου. Γεννήθηκες για
να το κάνεις αυτό».