Πως να βοηθήσω το παιδί μου να γνωρίσει τον κόσμο;
Κάθε παιδί όσο μεγαλώνει, αναπτύσσει συνεχώς νέα γνωρίσματα στο χαρακτήρα του και διαπλάθει καθημερινά την προσωπικότητά του. Εκτός από τα χαρακτηριστικά που θα “γεμίσουν” περηφάνια κάθε γονέα όταν δει το παιδί του να τα έχει κατακτήσει όπως για παράδειγμα η ευγένεια ή ο σεβασμός, υπάρχουν και άλλα που πιθανώς να τον προβληματίσουν. Και όχι τόσο για την ύπαρξή τους, όσο για το πως θα βοηθήσει το παιδί του να τα αντιμετωπίσει.
Για να γίνουν πιο κατανοητά αυτά που λέμε, ας δούμε το παράδειγμα μιας μητέρας η οποία θεωρεί ότι η εξάχρονη κόρη της είναι ιδιαίτερα ανυπόμονη και δεν έχει καθόλου εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Περιγράφει το παιδί της σαν τελειομανή, ενώ επιρρίπτει ευθύνες και στην ίδια θεωρώντας πως παρέλειψε ορισμένα σημαντικά γονικά βήματα όσο το παιδί ήταν στη νηπιακή του ηλικία και τα οποία είναι πολύ δύσκολο να αναπληρωθούν. Ακολουθούν τα δικά της λόγια:
“Μέχρις ότου η κόρη μου ήταν δυόμιση χρονών όλα πήγαιναν καλά. Εγώ και ο σύζυγός μου ακολουθούσαμε ορισμένες συμβουλές για γονείς, οι οποίες ήταν πολύ βοηθητικές. Ωστόσο μόλις το παιδί μου πέρασε το στάδιο της νηπιακής ηλικίας, σταματήσαμε να εφαρμόζουμε αυτά που κάναμε και αναπτύξαμε κάποιες κακές συνήθειες σα γονείς. Το αποτέλεσμα είναι αυτή τη στιγμή να έχω μια χαρισματική κόρη στην ηλικία των έξι ετών με μηδενική υπομονή και με μια διαρκή ανησυχία ότι θα αποτύχει σε ό,τι και αν κάνει.
Δεν πανικοβάλλομαι με την τελειομανία της γιατί ξέρω ότι είναι γνώρισμα των χαρισματικών παιδιών αλλά όποια προσπάθεια κάνω να την καθησυχάσω ή να τη νουθετήσω βρίσκει σε τοίχο. Συνέχεια είναι με μια φωνή στο στόμα: «Βοήθησε με! Άσε με μόνη μου! Μη με κοιτάς!». Μοιάζει σαν να μην εμπιστεύεται τον εαυτό της και νιώθω ότι παρά τις προθέσεις μας, υπάρχει έλλειψη ελέγχου. Αναρωτιέμαι αν μπορώ να διορθώσω όσα βήματα παρέλειψα στη γονική μου πορεία και αν μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να μάθει να απολαμβάνει οτιδήποτε κάνει χωρίς να νιώθει κάποια πίεση να αποδώσει και να είναι ο εαυτός του.”
Ολοκληρώνοντας με τα λόγια και τις απορίες της μητέρας, είναι πολύ σημαντικό να επικεντρωθούμε στα τελευταία της λόγια και στην λεγόμενη αγάπη για τη διαδικασία. Ουσιαστικά, δηλαδή στο πως να δίνουμε όλο μας τον εαυτό σε ό,τι κάνουμε χωρίς περισπασμούς. Δύσκολη διαδικασία να την αποκτήσουμε; Αναμφίβολα. Όμως υπάρχει και μια μικρή εναλλακτική στην οποία καταφεύγουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Ποια είναι αυτή; Η ανεκτικότητα. Το να αποδεχτούμε δηλαδή μέσα μας πως ό,τι και να μας συμβαίνει, στο τέλος της ημέρας θα περάσει και εμείς θα είμαστε και αύριο εκεί. Και έτσι θα αποκομίζουμε σταδιακά κάτι που θα μας κάνει καλύτερους.
Συνεπώς, αυτό που οφείλει να κάνει κάθε γονιός είναι να περάσει στο παιδί τη λογική ότι το κάθε τι που μας συμβαίνει είναι μέρος αυτού του τεράστιου φάσματος που λέγεται ζωή. Οι γονείς δηλαδή αναλαμβάνουν έναν ρόλο άτυπου πομπού που μεταφέρει το μήνυμα στο δέκτη, το παιδί, πως αυτά που ζει και αισθάνεται είναι φυσιολογικά.
Άρα, τι θα συμβουλεύαμε αυτή τη μητέρα αλλά και κάθε γονιό με παρόμοιες ανησυχίες στην πράξη; Τι χρειάζεται να εφαρμόσει; Η βασικότερη λοιπόν δράση συνίσταται στην στήριξη του παιδιού με τον οποιοδήποτε τρόπο. Ένα παιδί παρόλο που έχει τις ιδιαιτερότητές του, δε πρέπει να διαχωρίζεται σε όλα τα πράγματα τόσο από έναν ενήλικα. Κάθε άνθρωπος έχει πάντα ανάγκη από στήριξη στα βήματα που κάνει ή σε νιώθει, ώστε να αισθάνεται μια επιπλέον επιβεβαίωση ότι πράττει σωστά. Έτσι και ένα παιδί. Όμως, ο καθένας είναι υπεύθυνος για τη ζωή του. Και μπορεί ο γονέας (και έχει την υποχρέωση) να είναι ο ρυθμιστής σε ορισμένες αποφάσεις στη ζωή του παιδιού του μέχρι την ενηλικίωση, αλλά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να το “βάζει στο κάδρο” και να μη το αφήνει να εξοικειώνεται με τα πράγματα, το περιβάλλον και τα συναισθήματά του.
Αν θεωρείτε ότι και τα παιδιά δεν έχουν παρόμοια οπτική στο συγκεκριμένο ζήτημα, ας αναλύσουμε λίγο βαθύτερα τα ίδια τα λόγια της κόρης από το παράδειγμα που παραθέσαμε λίγο πριν:
-
Βοήθησέ με = Η βοήθεια που αναζητά το παιδί είναι στο πεδίο της αναγνώρισης των συναισθημάτων και των πράξεων στις οποίες προβαίνει. Ζητά από την μητέρα της να της επιβεβαιώσει ότι αυτά που περνά ενδέχεται να είναι δύσκολα και ότι είναι φυσιολογικό να νιώθει πρωτόγνωρα για κάποια πράγματα.
-
Άσε με μόνη μου = Άσε με μόνη μου να δοκιμάσω να πετύχω. Είναι αυτή η επιθυμία για ζωή από μεριάς ενός νέου ανθρώπου που δε θέλει να του την “απορροφήσει” κανένας, ακόμα και ο ίδιος του ο γονιός.
-
Μη με κοιτάς = Μη με κοιτάς έτσι, κάνοντάς με να αισθάνομαι άβολα επειδή νιώθω κάποια πράγματα. Η συγκεκριμένη φράση είναι μια πρόσκληση στον γονέα να δει το παιδί με “άλλα μάτια”, με μάτια πιο ενθαρρυντικά και όχι επικριτικά.
Συνοψίζοντας, πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας ότι όπως κάποιος άνθρωπος, έτσι και κάποιο παιδί μπορεί να είναι ανυπόμονο ή τελειομανές αλλά είναι επίσης πάντοτε ξεχωριστό και μοναδικό. Το φυσιολογικό του ενός είναι το αφύσικο του άλλου και το αντίστροφο. Συνεπώς, ό,τι αναφέρθηκε είναι φυσικό να μην είναι πανάκεια για κάθε πρόβλημα ενός παιδιού. Αντίθετα, αυτό που είναι αδιάψευστο είναι πως αν είμαστε ενεργοί μεν παρατηρητές δε της διαδικασίας και της πορείας της ζωής του παιδιού ή των παιδιών μας, θα βοηθήσουμε περισσότερο τόσο εμάς όσο και αυτά. Γιατί εμείς έχουμε την εμπειρία, ενώ αυτά την ενέργεια, τη θέληση και την προσαρμοστικότητα. Εξάλλου, κανείς ποτέ δεν έμαθε αφού πρώτα έπαθε.
Πηγή:
