Ψυχολογικές Στρατηγικές στην Εποχή της Ψηφιακής Επιβίωσης: Εξερευνώντας τις Αγχώδεις Διαταραχές στον Κόσμο του Διαδικτύου
Γράφει ο Γκίγκας Εμμανουήλ, Φοιτητής Ψυχολογίας SCG.
Η εποχή μας, είναι διαποτισμένη, από την ψηφιακή τεχνολογία και το διαδίκτυο έχει κατακλύσει την καθημερινότητα μας. Αν και η σύγχρονη τεχνολογία, έχει προσφέρει αμέτρητα οφέλη στην ανθρωπότητα, έχει, επίσης, δημιουργήσει αυξημένα επίπεδα αγχωδών διαταραχών. Οι ατέλειωτες ροές πληροφοριών, η συνεχής σύνδεση και η πίεση, για απόδοση, δημιουργούν ένα περιβάλλον, που μπορεί να επιδεινώσει το άγχος και τις ανησυχίες του ατόμου. Το παρόν άρθρο, αναφέρεται στις αγχώδεις διαταραχές, ως εκδήλωση προερχόμενη από την επαφή με τον χώρο του διαδικτύου, αλλά και σε στρατηγικές ψυχικής ανθεκτικότητας στην εποχή της ψηφιακής επιβίωσης.
Το διαδίκτυο, αποτελεί έναν πολύτιμο πόρο πληροφοριών και επικοινωνίας, ωστόσο, μπορεί, επίσης, να αποτελέσει πηγή άγχους και ανησυχίας για πολλούς ανθρώπους, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ερευνητών, αναγνωρίζουν τον σημαντικό ρόλο, που διαδραματίζει το άγχος ως εκδήλωση δυσλειτουργικής χρήσης του διαδικτύου (Joiner et al., 2007). Τα κύρια αίτια άγχους, που προκαλεί το διαδίκτυο, μπορούν να περιλαμβάνουν την υπερβολική και συνεχή έκθεση σε κοινωνικά δίκτυα και άλλες πλατφόρμες, όπου οι χρήστες αντιμετωπίζουν την πίεση της αναγκαιότητας να δημιουργήσουν μια ιδανική εικόνα του εαυτού τους. Επιπλέον, η αύξηση της ψηφιακής επικοινωνίας, μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική απομόνωση, καθώς η αντικατάσταση της πραγματικής επαφής με εικονική, μπορεί να μειώσει την αίσθηση της κοινωνικής συνδεσιμότητας και της ενσωμάτωσης. Επιπρόσθετα, η υπερβολική κατανάλωση πληροφοριών, μέσω του διαδικτύου, μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα υπερφόρτωσης και ανασφάλειας, καθώς οι χρήστες προσπαθούν να διαχειριστούν τον όγκο των πληροφοριών, που λαμβάνουν καθημερινά, ενώ η διαρκής παρακολούθηση των ειδήσεων και η ανάγκη, για άμεση απάντηση σε μηνύματα και ειδοποιήσεις, μπορούν να αυξήσουν το άγχος και το στρες.
Η υπερβολική έκθεση στο διαδίκτυο και η συνεχής ψηφιακή επαφή, μπορούν να δημιουργήσουν αγχώδεις καταστάσεις και να αποτελέσουν προκλήσεις για την ψυχική ανθεκτικότητα (Huang, 2010). Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, είναι σημαντικό να αναπτυχθούν στρατηγικές ψυχικής ανθεκτικότητας. Μια τέτοια στρατηγική, είναι η πρακτική της αποσύνδεσης, όταν το άτομο, δηλαδή, επιλέγει, συνειδητά, να απενεργοποιήσει τις ειδοποιήσεις και να αφιερώσει χρόνο στην επαφή με τον εαυτό του και το περιβάλλον του, εκτός του ψηφιακού κόσμου. Ακόμη, η θέσπιση μιας ρουτίνας αυτοφροντίδας, που περιλαμβάνει χρόνο για ύπνο, άσκηση, διατροφή και ψυχαγωγία, μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας στο πλαίσιο της ψηφιακής επιβίωσης, ενώ η αναζήτηση επαφής με τη φύση και την κοινότητα, μπορεί να προσφέρει ένα διάλειμμα από τις πιέσεις του ψηφιακού κόσμου και να ενισχύσει την ψυχική ευεξία του ατόμου. Επιπλέον, η ενασχόληση, με δημιουργικές δραστηριότητες όπως η ζωγραφική, γραφή ή μουσική, συμβάλουν στην απελευθέρωση της έκφρασης, ενώ η επικοινωνία, με άλλους ανθρώπους εκτός του διαδικτύου και οι τεχνικές χαλάρωσης, ρυθμίζουν το μυαλό και το σώμα σας και κατ’ επέκταση, μειώνουν τα αυξημένα επίπεδα άγχους.
Καταλήγοντας, η επιστημονική έρευνα, υποστηρίζει πως η υπερβολική χρήση του διαδικτύου, μπορεί να συνδέεται με αυξημένα επίπεδα άγχους και ανησυχίας, καθώς η συνεχής έκθεση σε πληροφορίες, κοινωνικά μέσα και άλλες διαδικτυακές δραστηριότητες μπορεί να δημιουργήσει στρες και ανησυχίες. Ωστόσο, η χρήση της τεχνολογίας με συνειδητό τρόπο και η εφαρμογή στρατηγικών ψυχολογικής ανθεκτικότητας μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτών των αρνητικών επιπτώσεων, βοηθώντας έτσι τους ανθρώπους να διαχειρίζονται καλύτερα το άγχος και τις πιέσεις του ψηφιακού κόσμου.
Πώς τα social media επηρεάζουν την ψυχική υγεία των εφήβων.
GineAnthropos Ποια είναι η πραγματικότητα και ποιες οι σκοτεινές πτυχές στα social media;
Εξάρτηση από το διαδίκτυο. Ψυχίατρος Δημ. Παπαδημητριάδης
Αλήθειες που δε γνωρίζετε για το άγχος. Ψυχίατρος Δημ. Παπαδημητριάδης.
Πηγές:
Huang, C. (2010, June). Internet Use and Psychological Well-being: A Meta-Analysis. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(3), 241–249. https://doi.org/10.1089/cyber.2009.0217
Joiner, R., Brosnan, M., Duffield, J., Gavin, J., & Maras, P. (2007, May). The relationship between Internet identification, Internet anxiety and Internet use. Computers in Human Behavior, 23(3), 1408–1420. https://doi.org/10.1016/j.chb.2005.03.002
