Μεγαλώνοντας ένα παιδί με ψυχικό τραύμα
Επιμέλεια Ιφιγένεια Κολιού, φοιτήτρια Ψυχολογίας
Το τραύμα αλλάζει τους ανθρώπους. Οδηγεί τα παιδιά, που υπό φυσιολογικές συνθήκες συνδέονται με τους γονείς τους, προσκολλώνται σε αυτούς και τους επιτρέπουν να δείξουν τη φροντίδα τους, να τους «πολεμούν», σαν να εξαρτάται η ζωή τους από αυτό.
Το τραύμα δεν γίνεται αντιληπτό από τον κοινωνικό κύκλο. Μόνο ο γονέας μπορεί να δει τον τρόμο που βιώνει το παιδί. Μόνο ο γονέας μπορεί και αυτό γίνεται αντιληπτό μέσα από το ψέμα, τη χειραγώγηση, τη σκληρότητα, τη ζημιά στον εαυτό και στους άλλους, την απόσπαση προσοχής, τον θυμό και την άρνηση να κάνουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Όταν συναναστρέφονται με άλλους δεν υιοθετούν την αντίδραση πάλης ή φυγής. Αντιθέτως, οδηγούνται σε αυτή τη συμπεριφορά όταν έρχονται σε επαφή με ανθρώπους που νιώθουν πολύ κοντά τους, δηλαδή τους γονείς, διότι νιώθουν ότι ασφυκτιούν και απειλούνται από την αγάπη που δέχονται. Και αυτό γιατί τα παιδιά με διαταραχή αντιδραστικής προσκόλλησης, είτε έχουν αναπτύξει πολύ ισχυρό δεσμό με τους γονείς τους, είτε έχουν αποτύχει στην ανάπτυξη δεσμού. Τα παιδιά αυτά αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στη ζεστασιά του φροντιστή τους ή να αναζητήσουν αυτό το συναίσθημα.
Σίγουρα είναι δύσκολο να έρχεσαι αντιμέτωπος με τέτοιου είδους καταστάσεις, εφόσον δεν βρίσκεις ανταπόκριση και κατανόηση από κοντινά σου πρόσωπα που δεν μπορούν να βοηθήσουν σε κάτι επομένως σε απομακρύνουν παρόλο που γνωρίζουν τις δυσκολίες της κατάστασης.
Τι πρέπει να ξέρετε ως γονέας παιδιού με διαταραχή αντιδραστικής προσκόλλησης, όταν νιώθετε μόνος/η;
-
Θυμηθείτε ότι είστε ένα φυσιολογικό ανθρώπινο ον, που ζει σε μία εξωφρενική κατάσταση.
Οι άνθρωποι δεν πρόκειται να δουν κάτι που δεν μπορούν να δουν. Θυμηθείτε ποιος είστε, ότι είστε δυναμικό ον και δεν θα αλλάξετε το ποιόν σας μέσα από αυτή τη διαδικασία. Μην χάσετε τον εαυτό σας μέσα σε όλο αυτό.
-
Μέχρι να διαβάσουν τα κοντινά σας πρόσωπα (μαμά, αδελφή, θείος) περί τίνος πρόκειται η διαταραχή αντιδραστικής προσκόλλησης, δεν θα μπουν στη θέση σας.
Είναι εύκολο να κρίνεις μία συμπεριφορά, για παράδειγμα ένα παιδί το οποίο παρουσιάζει κακή διαγωγή όταν παρευρίσκεται με τους γονείς του σε δημόσιους χώρους, ή όταν συμπεριφέρεται αδιάφορα όταν οι γονείς του φαίνονται αγχωμένοι, πιεσμένοι, θυμωμένοι ή εξαντλημένοι. Οι άλλοι δεν μπορούν να κατανοήσουν τις δυσκολίες που αναγκάζεστε να αντιμετωπίσετε κατά τη διάρκεια της ημέρας, έχοντας ένα παιδί που δεν σας αφήνει να το «αγκαλιάσετε», να του ανοιχτείτε, ένα παιδί που σας σπρώχνει μακριά και θέλει να μείνει μόνο του, που δεν μπορεί να ανταποκριθεί ούτε να επενδύσει συναισθηματικά σε κάποιον. Ένα παιδί που όταν το πλησιάζετε ξεσπάει με θυμό, ενόχληση και θλίψη, σε φυσιολογικές διαντιδράσεις. Η στάση των άλλων είναι φυσιολογική μεν, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα ενσυναίσθησης των άλλων, διότι οι αντιδράσεις των παιδιών, εκδηλώνονται μόνο μπροστά στους γονείς, ενώ όταν είναι παρόντες και άλλοι, όπως η γιαγιά, ο θείος, η θεία, το παιδί φαίνεται χαριτωμένο και χαμηλών τόνων.
-
Συνειδητοποιήστε ότι θρηνείτε.
Η συμπεριφορά του παιδιού σας, απωθεί τους άλλους και συγκεκριμένα τους κοντινούς ανθρώπους, οι οποίοι δεν μπορούν να κατανοήσουν τι περνάτε καθημερινά, με αποτέλεσμα να κρίνουν πολύ εύκολα, κατηγορώντας εσάς για την κακή διαγωγή του παιδιού, για τις αντιδράσεις του και τη συμπεριφορά του, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι και το παιδί βιώνει τραύμα, αλλά και εσείς αντιμετωπίζετε πρόβλημα στη διαχείριση του. Θα νιώσετε ότι δεν σας καταλαβαίνουν και δεν μπορούν να σας βοηθήσουν. Αλλά θυμηθείτε ότι πρέπει να «θρηνείτε» για την ανικανότητα των άλλων να αντιληφθούν, για την απροθυμία τους να προσπαθήσουν μαζί σας και να μπουν στη θέση σας. Να λυπάστε που η οικογένειά σας δεν είναι τόσο ανοιχτόμυαλη, όσο περιμένατε, ή για την κριτική που ασκούν και την εγγύτητα που συνηθίζατε να έχετε. Βγείτε έξω και αναζητήστε βοήθεια, για να νιώσετε καλύτερα. Να βρείτε άτομα που συμμερίζονται την κατάστασή σας. Μιλήστε σε κάποια ομάδα. Θα δείτε τη διαφορά και δεν θα είστε μόνοι σας σε αυτόν τον αγώνα!
Αυτό που έχει σημασία, ανεξάρτητα από το στάδιο που βρίσκεστε, είναι να έχετε επίγνωση της πραγματικότητας της κατάστασης που βιώνετε, όχι μόνο το παιδί σας αλλά και εσείς, επιτρέψτε στον εαυτό σας να θρηνήσει, να στενοχωρηθεί, είναι φυσιολογικά συναισθήματα. Δεν είστε μόνοι σας σε αυτό το ταξίδι, είστε με την οικογένειά σας και θα κάνετε τα πάντα, όσο δύσκολο και αν ακούγεται, για να διαχειριστείτε την κατάσταση όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται.
Πηγή:
https://www.commonsensemedia.org/blog/apps-for-kids-on-the-autism-spectrum