
“Μαμά, ο μπαμπάς δεν μ’ αγαπάει”
Γράφει η Αντιγόνη Καμπέρη, τελειόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας ΕΚΠΑ
“Μαμά, ο μπαμπάς δεν με αγαπάει”. Αυτή είναι μια φράση που πληγώνει πολλές μαμάδες, όταν την ακούνε από το παιδάκι τους.
Αν την έχεις ακούσει κι εσύ, έστω και μια φορά, έρχεσαι σε δύσκολη θέση, δεν ξέρεις τι να απαντήσεις, πως να εξηγήσεις στο παιδί σου την κατάσταση. Γιατί στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει ακριβώς αυτό.
Ένας πατέρας μπορεί να αγαπάει το παιδί του, αλλά να είναι “συναισθηματικά απών”.
Αρχικά, ας εξηγήσουμε τι εννοούμε με τον όρο “συναισθηματικά απών”.
Ένας γονιός που είναι “συναισθηματικά απών” δεν ικανοποιεί τις βαθύτερες ανάγκες του παιδιού του και δεν του παρέχει την υποστήριξη και την ζεστασιά που χρειάζεται. Ένας μπαμπάς που είναι παρών αλλά ταυτόχρονα συναισθηματικά απών είναι το ίδιο με το να είναι απών.
Μάλιστα, συχνά είναι πολύ χειρότερο για ένα παιδί, καθώς βιώνεις διαρκή απόρριψη.
Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο συναισθηματικά απών πατέρας αγνοεί το παιδί του, το παραμελεί και δεν του αφιερώνει χρόνο. Ένας τέτοιος πατέρας μπορεί να μην έχει καμία δυσκολία να στηρίξει το παιδί του οικονομικά, δηλαδή να του αγοράζει ό,τι επιθυμεί, αλλά όσον αφορά το κομμάτι του συναισθήματος, να αδυνατεί να είναι πραγματικά παρών. Συνολικά, ένας τέτοιος πατέρας μπορεί να είναι παρών σε όλους τους τομείς της ζωής του παιδιού, εκτός από το συναίσθημα.
Καλό θα είναι να δώσουμε μερικά παραδείγματα συμπεριφορών ενός συναισθηματικά απόντος γονέα, για να διευκρινίσουμε αν όντως ο πατέρας των παιδιών μας ανήκει σε αυτή την κατηγορία.
Μπορεί, λοιπόν, να μην λέει συχνά έως ποτέ στα παιδί του “Σ’αγαπώ”, μπορεί να είναι απρόσιτος και απλησίαστος, μπορεί να μην εκφράζει την αγάπη του προς το παιδί με κινήσεις, όπως αγκαλιές, χάδια, φιλιά. Ακόμη, ίσως είναι συνεχώς απασχολημένος, είτε δουλεύοντας, είτε βλέποντας τηλεόραση ή ασχολείται διαρκώς με το κινητό ή το υπολογιστή. Επίσης, πολύ συχνό είναι να υποφέρει για μεγάλο διάστημα από έντονο άγχος.
Τι συνέπειες έχει για το παιδί και την μετέπειτα ανάπτυξή του η σχέση του με τον μπαμπά του, όταν ο ίδιος δεν το στηρίζει συναισθηματικά;
Τα παιδιά επιζητούν προσοχή και επιβεβαίωση, και χωρίς αγάπη, υποστήριξη και ευγενικά λόγια η κατάληξη έχει δύο εκδοχές: είτε να εσωτερικεύσουν συναισθήματα ανεπάρκειας και να σκέφτονται “Δεν είμαι αρκετά καλός/ή” είτε να “μεταμφιέσουν την ανασφάλειά τους με υπερβολική αυτοπεποίθηση, δίνοντας την εντύπωση ότι είναι πολύ σίγουροι για τον εαυτό τους.
Επίσης, όταν τα παιδιά δεν λαμβάνουν την απαραίτητη προσοχή από τους ανθρώπους που τα ενδιαφέρουν περισσότερο, δηλαδή τους γονείς τους, τείνουν να την ψάχνουν αλλού. Έτσι, μπορεί να δημιουργήσουν σχέσεις με ακατάλληλος ανθρώπους, οι οποίοι τους δημιουργούν ψεύτικα αισθήματα ασφάλειας, με σκοπό να καλύψουν τα συναισθηματικά τους κενά.
Το πιο σημαντικό είναι τι μπορείς να κάνεις εσύ ως μητέρα, προκειμένου το παιδί σου να λάβει τη στοργή και την αγάπη που τόσο επιθυμεί από τον μπαμπά του.
Αρχικά, πρέπει να κάνεις μια ειλικρινή συζήτηση με τον πατέρα των παιδιών σου, είτε είναι ο σύζυγος σου είτε έχετε επιλέξει να ακολουθήσετε διαφορετικούς δρόμους. Μέσω αυτής της συζήτησης, καλό είναι να του δώσεις να καταλάβει πως ακριβώς νιώθει το παιδί και να τον ωθήσεις να γίνει περισσότερο εκφραστικός. Πρότεινέ του να διατηρεί οπτική επαφή με το παιδί όταν του μιλά, να του κάνει ερωτήσεις για τα συναισθήματα του και να προσπαθήσει να ακούσει ενεργητικά τις απαντήσεις του. Μπορείς να τον προτρέψεις να περιορίσει τον χρόνο που περνάει στην οθόνη όταν βρίσκεται μαζί με το παιδί, κι αντι γι’ αυτό να προτιμήσει να παίξει μαζί του, να κάνουν μαζί μια δραστηριότητα ή να κουβεντιάσουν.
Επίσης, καλό είναι να του δείξεις πόσο μεγάλη σημασία έχει η επαφή με το παιδί, μέσα από αγγίγματα, αγκαλιές και φιλιά και πόσο μεγάλη ανάγκη έχουν τα παιδιά από αυτες τις στιγμές με τον μπαμπά τους.
Τα παιδιά δεν θέλουν υπερβολικές εκφράσεις αγάπης, αλλά μέσα από καθημερινές, μικρές στιγμές να νιώσουν ότι οι γονείς τους είναι εκεί γι’ αυτά, τα αγαπούν και τα στηρίζουν. Μόνο έτσι, θα νιώσουν ασφαλή και προστατευμένα.