Μιλώντας σε ένα παιδί για βίαιες συμπεριφορές
Γράφει η Ίρις Γρίβα
Με αφορμή το πιο πρόσφατο και θλιβερό γεγονός, αυτό του μαζικού πυροβολισμού
που έλαβε χώρα στο Τέξας στις 24 Μαΐου, μία βδομάδα μόνο μετά τον μαζικό
πυροβολισμό στο Buffalo της Νέας Υόρκης, και θρηνεί 19 παιδιά και 2 ενήλικες,
αναρωτιέται κανείς αν σαν κοινωνία έχουμε φροντίσει τους ανθρώπους μας, ποια η
ευθύνη μας, και πόσο μίσος, θυμό, απογοήτευση ή λύπη μπορεί να κουβαλάει ένα
18χρονο παιδί ώστε να προβεί σε μία τέτοια ειδεχθή πράξη.
Οι ειδήσεις των mass school shootings στις ΗΠΑ έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία
χρόνια και έχουν αποτελέσει αντικείμενο βαθέως προβληματισμού και πένθους. Η
ευθύνη μας σαν κοινωνία ξεκινά από την ίδια την ανατροφή. Τα παιδιά αξίζουν ένα
προστατευτικό, υγιές, ενθαρρυντικό περιβάλλον, για να ανθίσουν και να
εξελιχθούν. Όπως αναφέρει και η Αμερικανίδα συγγραφέας Audre Lorde : “Our
children cannot dream unless they live, they cannot live unless they are nourished”
(μτφρ. “ Τα παιδιά μας δεν μπορούν να ονειρευτούν αν δεν ζήσουν, δεν μπορούν
να ζουν αν δεν τα φροντίσουμε”).
Όταν οι κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές συνθήκες είναι ασταθείς και κρίσιμες,
όταν ρατσιστικά κινήματα αναπτύσσονται πάνω στα σαθρά θεμέλια της κοινωνίας,
η οποία στην όψη μίας μεγάλης οικονομικής ή υγειονομικής κρίσης παραμελεί τα
παιδιά της και θρέφει την επιθετικότητα και το διχασμό, είναι πιθανό να
προκύψουν ξεσπάσματα, τα οποία όσο περνάει ο καιρός γίνονται όλο και πιο
βάναυσα. Σύμφωνα με την Statista Research Department, μεταξύ του 1982 και του
2022, οι 68 από τους 128 μαζικούς πυροβολισμούς ήταν ενέργεια λευκών, cis
ανδρών.
Η διαδικασία του να μιλήσουμε στα παιδιά για τα mass shootings μπορεί να είναι
δύσκολη, άβολη και επώδυνη, αλλά είναι μία συζήτηση που πρέπει να κάνουμε
μαζί τους. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Πώς μπορούμε να τους μιλήσουμε,
εξασφαλίζοντας όμως ότι δεν θα τους προκαλέσουμε ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση ή
φόβο;
Το πιο σημαντικό βήμα είναι το πρώτο: Να ξεκινήσουμε τη συζήτηση. Διαφορετικά,
καθώς το πιο πιθανό είναι ότι το παιδί ήδη γνωρίζει για τα συμβάντα, η σιωπή μας
μπορεί να περάσει το μήνυμα πως αυτό που συνέβη είναι τρομακτικά πιο απαίσιο
από όσο μπορούμε να εκφράσουμε, και ίσως του δημιουργήσουμε αίσθημα πανικού
και ανασφάλειας.
Είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε τι γνωρίζει το παιδί ήδη για τους πυροβολισμούς,
τι πληροφορίες έχει μάθει από άλλους ή από το διαδίκτυο, και ευγενικά να
διορθώσουμε τυχόν ανακρίβειες ή φήμες.
Εξασκώντας την ενεργητική μας ακρόαση, θα μπορέσουμε με διακριτικότητα να
καταλάβουμε πώς αισθάνεται το ίδιο το παιδί και τί πιστεύει για τη συγκεκριμένη
κατάσταση. Μπορεί να είναι μπερδεμένο, φοβισμένο, ή να έχει πολλές απορίες, τις
οποίες θα ήταν καλό να λύσουμε.
Προκειμένου να μην προκαλέσουμε περαιτέρω σύγχυση στο παιδί με υπερβολικές
πληροφορίες, θα βοηθούσε πολύ να περιορίσουμε και να ελέγξουμε την έκθεσή του
στα social media και τις ειδήσεις, των οποίων οι μαζικοί πυροβολισμοί
ενδεχομένως να είναι το κύριο θέμα.
Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι η παροχή ψυχολογικής στήριξης του
παιδιού σε μία κατάσταση που φαίνεται δύσκολη να διαχειριστεί, καθώς τέτοιου
είδους εμπειρίες, εικόνες και ερεθίσματα μπορεί να είναι τραυματικά. Η
κατανόηση, η υπομονή και η ενσυναίσθηση θα είναι οι κύριοι αρωγοί μας στις
δύσκολες αυτές καταστάσεις.
“The world is not a pleasant place to be without someone to hold and be held by”,
Nikki Giovanni.