Με ποιους τρόπους μπορούμε να προστατεύσουμε ένα παιδί
Γράφει η Μαργαρίτα Ντούρου, τελειόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξαφανισμένων Παιδιών, όπου είναι κάθε χρόνο στις 25
Μάϊου και φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της ασφάλειας των παιδιών, θα αναφερθούμε σε
τρόπους που ένας γονιός, ένας εκπαιδευτικός ή οποιοσδήποτε θα μπορούσε να
χρησιμοποιήσει με σκοπό την ασφάλεια ενός παιδιού και την πρόληψη και αντιμετώπιση
δυσάρεστων καταστάσεων. Είναι σημαντικό να δίνουμε σταδιακά στα παιδιά όλο και
περισσότερη ανεξαρτησία, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να τους διδάξουμε πώς να
μένουν ασφαλείς χωρίς να υπονομεύουμε την εμπιστοσύνη τους στον κόσμο. Δίνοντας τους
τα κατάλληλα μέσα και τις κατάλληλες συμβουλές και δίνοντας τους τον χρόνο και τον χώρο
που χρειάζονται στην πορεία της ενηλικίωσης και της ωρίμανσης, τα βοηθάτε να έχουν
μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και να αναπτύξουν κριτική σκέψη ώστε να
αντιλαμβάνονται τις καταστάσεις γύρω τους ορθότερα.
● Δώστε προτεραιότητα στο παιδί σας.
«Κάθε φορά που ανταποκρίνεστε στην κραυγή πόνου ή δυσφορίας του παιδιού σας,
μεγαλώνετε ένα παιδί που ξέρει ότι θα ακουστεί», λένε οι ειδικοί σε θέματα ασφάλειας των
παιδιών. Τα παιδιά που αισθάνονται ότι τα ακούν και τα παίρνουν στα σοβαρά, είναι πολύ
πιο πιθανό να υπερασπιστούν τον εαυτό τους όπου χρειάζεται και να ζητήσουν βοήθεια.
Προσπαθήστε να έχετε μια στενή σχέση με τα παιδιά σας και κάθε φορά που έχουν να σας
πουν κάτι να τα ακούτε και να τα συμβουλεύετε, πάντα με γνώμονα την αγάπη και την
ενσυναίσθηση.
● Βοηθήστε τα παιδί να εμπιστεύεται το ένστικτό του και να υπερασπίζεται τον εαυτό
του.
Διδάξτε στο παιδί σας ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είναι καλοί, αλλά υπάρχουν μερικοί
άνθρωποι εκεί έξω που κάνουν άσχημα πράγματα και θα μπορούσαν να το βλάψουν. Το
παιδί θα ήταν καλό να γνωρίζει ότι είναι πιο σημαντικό να παραμένει ασφαλής και να
εμπιστεύεται τον εαυτό του παρά να μην φανεί ευγενικό κάποια στιγμή. Είναι εντάξει για
εκείνο να αμφισβητεί, να μην υπακούει, ακόμη και να τρέχει μακριά από κάποιον του οποίου
η συμπεριφορά το κάνει να νιώθει πολύ άβολα. Όσοι έχουν κακόβουλη πρόθεση συνήθως
δίνουν σήματα. Το παιδί σας χρειάζεται απλώς την υποστήριξή σας για να εμπιστευτεί τον
εαυτό του όταν τα διαβάζει για αυτό και είναι σημαντικό να γνωρίζει τι συνιστά μια
ακατάλληλη συμπεριφορά εκ μέρους ενός ενήλικα.
● Βοηθήστε το παιδί να αναπτύξει καλή κρίση και αντίληψη.
Τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την επίβλεψη και τη γνώση του τι συμβαίνει στη ζωή
του παιδιού σας, αλλά καθώς το παιδί σας γίνεται όλο και πιο ανεξάρτητο, θα πρέπει να έχει
επίγνωση των δικών του ενστίκτων σχετικά με το τι είναι ασφαλές και να το ακολουθεί. Ειδικά
κατά την εφηβική περίοδο, τα παιδιά προσπαθούν να ενταχθούν σε ομάδες και
«επηρεάζονται» έντονα από το κοινωνικό περιβάλλον. Πολλές φορές δεν ταυτίζονται ακριβώς
με το τι ακολουθούν αλλά το προτιμούν από το να μην «ανήκουν» κάπου. Βοηθήστε το παιδί
σας να αναπτύξει καλή κρίση και κοινωνική νοημοσύνη, ώστε να μπορεί να αντισταθεί στο
δέλεαρ της κοινωνικής πίεσης όταν χρειάζεται.
Όσον αφορά πιο πρακτικούς τρόπους, είναι πολύ σημαντικό τα μικρότερα παιδιά να
γνωρίζουν τη διεύθυνση και τον αριθμό τηλεφώνων που μπορούν να καλέσουν αν συμβεί το
οτιδήποτε. Με αυτόν τον τρόπο, εάν δεν είστε μαζί σε μια κρίσιμη στιγμή, θα μπορούν να
παρέχουν αυτές τις πληροφορίες σε ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν. Όσο τα παιδιά
βρίσκονται σε πρώιμη ηλικία, η συνεχής επίβλεψη τους είναι υψίστης σημασίας για αυτό και
θα ήταν ωφέλιμο να τα συμβουλεύετε να επισκέπτονται μόνο μέρη που γνωρίζετε πως είναι
ασφαλή και να τα συνοδεύετε ως την ηλικία που κρίνετε ότι χρειάζεται. Είναι επίσης
σημαντικό να βλέπετε μαζί τους ιστότοπους που επισκέπτονται στο διαδίκτυο, καθώς και να
γνωρίζετε με ποιους ανθρώπους επικοινωνούν μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Γενικώς, ο καλύτερος τρόπος για να κρατήσετε ένα παιδί ασφαλές είναι να του εμπνεύσετε
εμπιστοσύνη ώστε να σας μιλήσει για όσα συμβαίνουν στη καθημερινότητα του. Να ακούτε
όσα έχει να σας πει χωρίς τη διάθεση να το επικρίνετε παρά μόνο να το συμβουλεύσετε, έτσι
ώστε να νιώθει πάντα την άνεση να σας μιλήσει για ότι το απασχολεί. Η ασφάλεια των
παιδιών αποτελεί ευθύνη και χρέος όλων μας για αυτό και θα ήταν καλό να ενημερωνόμαστε
συνεχώς για τους τρόπους που μπορούμε να βοηθήσουμε αλλά και να αποτρέψουμε
δυσμενείς καταστάσεις.
