Το τραύμα σε ιατρικά πλαίσια
Επιμέλεια Γεώργιος Φλώρου, φοιτητής ψυχολογίας
Κάποιες φορές το τραύμα εμφανίζεται σε πλαίσια που το αναγνωρίζουμε εύκολα όπως, σε φυσικές καταστροφές ή μια τοξική σχέση. Άλλες όμως μπορεί να το βιώσουμε σε μέρη όπου πάμε για να γίνουμε καλύτερα, όπως νοσοκομεία, γραφεία γιατρών και στα επείγοντα.
Τι συμβαίνει όμως όταν αυτά που υποτίθεται πρέπει να σε βοηθήσουν σου προκαλούν τραύμα αντί αυτού; Για τους ανθρώπους που το έχουν βιώσει μπορεί να δημιουργηθούν πολλά αντιφατικά συναισθήματα. Μια διαδικασία που έχει στόχο να τους σώσει τη ζωή ίσως τους προκαλεί σύγχυση ή άγχος.
Το φάσμα του τραύματος σε ιατρικά πλαίσια είναι ευρύ, κάτι που σημαίνει πως υπάρχουν διαφορετικές ιστορίες και οπτικές από όποιον τον βιώνει. Για παράδειγμα τραύμα θα μπορούσε να προκληθεί από οποιαδήποτε ασθένεια είναι απειλητική για τη ζωή.
Τι είναι όμως το τραύμα σε ιατρικά πλαίσια;
Μπορούμε να διακρίνουμε δύο είδη:
-
Διαταραχή μετατραυματικού στρες σχετιζόμενη με ιατρικά πλαίσια. Πρόκειται για συμπτώματα τα οποία πληρούν τα κριτήρια της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD) και τα οποία προέρχονται από κάποιο ιατρικό πλαίσιο
-
Τραύμα προερχόμενο από ιατρικά πλαίσια. Πρόκειται για τραύμα το οποίο προκαλείται σε ιατρικά πλαίσια. Αν και δεν πρόκειται για μορφή επίσημης διάγνωσης μπορεί να οδηγήσει σε PTSD, άγχος, κατάθλιψη και χρόνιους πόνους.
Διαφέρουν στο ότι η Διαταραχή μετατραυματικού στρες είναι μια επίσημη διάγνωση ενώ το τραύμα είναι πιο γενικό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι λιγότερο σημαντικό ή ότι η εμπειρία του ατόμου με το τραύμα ήταν καλύτερη.
Το τραύμα είναι κάτι υποκειμενικό. Αν κάποιος έχει βιώσει ένα γεγονός ως τραυματικό τότε έχει βιώσει τραύμα. Δεν αποφασίζει κανείς πέρα από το ίδιο το άτομο αν η εμπειρία του είναι τραυματική.
Αυτό λοιπόν κάνει τη συγκεκριμένη μορφή τραύματος αρκετά περίπλοκη. Ο καθένας έχει άλλο τρόπο για να το διαχειριστεί όταν προσπαθεί να θεραπευτεί. Επίσης πρόκειται για ένα είδος τραύματος το οποίο συχνά αγνοούμε. Είναι δύσκολο να καταλάβουμε πως μια διαδικασία που βοηθά κάποιον του δημιουργεί τραύμα, με αποτέλεσμα να μη το παίρνουμε σοβαρά.
Στα ιατρικά πλαίσια, τα οποία είναι εκπαιδευμένα για την καταπολέμηση του σωματικού συμπτώματος, η αξία του συναισθήματος συχνά αγνοείται. Έτσι αν και κάποιος μπορεί να βιώνει συναισθηματικές δυσκολίες μετά από μια επέμβαση, εφόσον είναι σωματικά καλά, επιστρέφει σπίτι χωρίς περαιτέρω φροντίδα.
Σημάδια τραύματος
Το τραύμα μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από ψυχολογικά αλλά και σωματικά προβλήματα. Αυτά μπορεί να εμφανιστούν σε καταστάσεις που θυμίζουν το αρχικό τραύμα. Όταν βιώνουμε τραύμα το σώμα μας λαμβάνει πληθώρα πληροφοριών, ακόμη και αν αυτό δεν γίνεται συνειδητά. Μπορεί οι ίδιοι να το ξεχάσουμε, το σώμα μας όμως το θυμάται. Όταν ερχόμαστε σε επαφή με ερεθίσματα που θυμίζουν αυτή την κατάσταση (π.χ μια μυρωδιά) το σώμα μας αντιδρά παγώνοντας σε αυτό που εκλαμβάνει ως κίνδυνο.
Το τραύμα σχετιζόμενο με ιατρικά πλαίσια μπορεί να εμφανιστεί έτσι σε συγκεκριμένα πλαίσια και με συγκεκριμένες εμπειρίες όπως:
-
Γραφεία γιατρών
-
Γραφεία οδοντιάτρων
-
Μέρη με έντονα φώτα
-
Αγγίγματα
-
Συγκεκριμένες μυρωδιές όπως αντισηπτικού
Αντίστοιχα συμπτώματα μπορεί να είναι:
-
Μούδιασμα
-
Αποστασιοποίηση
-
Κρίση πανικού
-
Αίσθημα θυμού η ντροπής
-
Χρήση ουσιών
-
Διαταραχές φαγητού
-
Αυτοτραυματισμός
-
Παρορμητικές συμπεριφορές όπως άσκηση η συνεχής εργασία
-
Αυξημένη ή μειωμένη ευαισθησία στο περιβάλλον
-
Διαταραχές ύπνου
-
Γαστρεντερικά προβλήματα όπως ναυτία ή δυσπεψία
-
Εξανθήματα
-
Χρόνιοι πόνοι
Οι άνθρωποι μπορεί να βιώσουν τραύμα για διάφορους λόγους και είναι αδύνατο να τους καταγράψουμε όλους. Η εμπειρία του καθενός είναι αυτή που θα δείξει ποιο είναι το πλαίσιο που τους το προκαλεί καθώς και ποια συμπτώματα τους επηρεάζουν.
Πηγή:
