Body Shaming | Από πότε ντρεπόμαστε για το σώμα μας;
Γράφει η Ιφιγένεια Κολιού, απόφοιτη Ψυχολογίας ΕΚΠΑ
Από πότε χάθηκε η ελευθερία του ατόμου να τρώει ό,τι θέλει, να είναι όπως θέλει και να είναι κύριος του εαυτού του; Από πότε αποφασίζουν για το πώς θα είσαι, αν θα κάνεις γυμναστική και θα έχεις συγκεκριμένο σωματότυπο, καλλίγραμμο σώμα με προ κανονισμένες διαστάσεις;
Το body shaming, έχει πλέον γίνει γνωστό στο ευρύ κοινό, καθώς παρ’ όλες τις κινητοποιήσεις που έχουν γίνει για να εξαλειφθεί, και να υπάρξει ευαισθητοποίηση, πολλά άτομα συνεχίζουν να ασκούν κριτική με βάση το σχήμα, το μέγεθος και την εμφάνιση του σώματός του, την οποία μπορεί να υποστεί ο καθένας.
Το body shaming μπορεί να εκδηλωθεί με τους ακόλουθους τρόπους:
· Το να κριτικάρεις την εμφάνιση του σώματος, μέσω της κριτικής και της σύγκρισης του με κάποιο άλλο άτομο
· Κριτική για την εμφάνιση του άλλου, μπροστά του και σε άλλους
· Όπως και το να ασκείς κριτική εν αγνοία του ατόμου που την υφίσταται.
Σύμφωνα με τον ορισμό που δόθηκε από την Diana Award, body shaming αφορά στην συνεχή αρνητική και επαναλαμβανόμενη αρνητική συμπεριφορά, που έχει σκοπό να οδηγήσει τα θύματα να αισθανθούν αμήχανα, ανασφαλή και ντροπιασμένα. Mπορεί να ξεκινήσει από ένα απλό, «αθώο» σχόλιο στα πλαίσια κοινωνικών συναναστροφών και να καταλήξει σε bullying και ρατσιστική συμπεριφορά.
Η ανάγκη έκφρασης τέτοιας επιθετικής και προσβλητικής συμπεριφοράς προκαλείται από τις κοινωνικές νόρμες που έχουν διαμορφωθεί στην κοινωνία μας ή από τις επιδράσεις που δέχονται τα άτομα από τους κοινωνικούς θεσμούς ή παράγοντες.
Τα χαρακτηριστικά του θύτη, δηλαδή του ατόμου που ασκεί εκφοβισμό, σχετίζονται με ναρκισσιστικά στοιχεία, ανάγκη ένδειξης δύναμης σε κάποιον, που πηγάζει από την αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης που καταβάθος βιώνουν. Μπορεί μάλιστα να έχουν βιώσει και οι ίδιοι στο παρελθόν παρόμοια περιστατικά και από εκδίκηση να θέλουν να κάνουν το ίδιο σε άτομα που τα έχουν βρει με τον εαυτό τους και σέβονται την εικόνα τους, αλλά θέλουν να τους δημιουργήσουν αμφιβολίες για τον εαυτό.
Πώς να διαχειριστεί το θύμα τέτοιου είδους επίθεση;
1. Μην μένεις σιωπηρός/η. Μίλησε σε κάποιον που εμπιστεύεσαι για την κατάσταση που βιώνεις, μην κρατάς μέσα σου τα συναισθήματα που πηγάζουν από αυτό, διότι μπορεί να επιδεινωθούν και να οδηγήσουν σε αυτοτραυματικές συμπεριφορές. Μπορείς να μιλήσεις και σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για να αντιμετωπίσετε από κοινού τον αντίκτυπο που έχουν τα αρνητικά σχόλια στην προσωπικότητά σου.
2. Αν δέχεσαι αρνητικά σχόλια δημιούργησε μία υποστηρικτική ομάδα με άτομα που έχουν ενσυναίσθηση και μπορούν να σε καταλάβουν, βοηθώντας σε να ξεπεράσεις την άσχημη θέση στην οποία βρίσκεσαι. Αν ο εκφοβισμός λαμβάνει χώρα στο διαδίκτυο, μπλόκαρε τον εν λόγω χρήστη ή κάνε report.
3. Συγκέντρωσε στοιχεία. Κράτησε αποδεικτικά στοιχεία από συνομιλίες, σχόλια και οτιδήποτε μπορείς να χρησιμοποιήσεις εναντίον του ατόμου που ασκεί κριτική. Κράτησε screenshot από οποιοδήποτε μήνυμα έχεις λάβει.
4. Θυμήσου ότι δεν αποτελείς εσύ το πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει λόγω αδικαιολόγητης προκατάληψης και δεν πρέπει να κατηγορείς τον εαυτό σου γι’ αυτό, αλλά το άτομο που επιτίθεται. Να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου πώς ό,τι και να συμβαίνει, δεν περιορίζει τον «κόσμο σου» και δεν σε αποξενώνει από τα άτομα που σε αγαπάνε και σε θαυμάζουν γι’ αυτό που είσαι πραγματικά.
5. Να φέρεσαι ευγενικά στο σώμα σου. Είναι φυσιολογικό να σημειώνονται αλλαγές στο σώμα μας κατά τη διάρκεια χρονικών περιόδων και φάσεων που περνάμε. Σκέψου ότι δεν είσαι μόνος/η, υπάρχουν και άλλοι που συμμερίζονται την κατάστασή σου και πρέπει να συμφιλιωθείς με αυτό.
6. Να επιμελείσαι τα κοινωνικά δίκτυα. Να ακολουθείς λογαριασμούς που σε γεμίζουν αυτοπεποίθηση και θετική ενέργεια.
7. Να εναντιώνεσαι. Εξήγησε στα άτομα αυτά ότι τα σχόλια που κάνουν είναι προσβλητικά και πληγώνουν. Ζήτησέ τους να αποφύγουν επιδίδονται σε τέτοιες συμπεριφορές στο μέλλον.
Ό,τι και να συμβαίνει, θυμήσου ότι δεν είσαι μόνος. Υπάρχουν άτομα από τον κοινωνικό σου κύκλο που σε σέβονται και σε αγαπούν γι’ αυτό που είσαι. Δεν αποτελείται ο κόσμος από κακεντρεχή άτομα που σκοπός τους είναι να προκαλούν θλίψη. Το πιο σημαντικό όμως είναι να νιώθεις εσύ ο ίδιος άνετα με την εικόνα σου και να μην το βάζεις κάτω με οποιοδήποτε σχόλιο δέχεσαι. Είσαι αυτό που είσαι και δεν απασχολεί κανέναν άλλον το πώς θα διαχειρίζεσαι το σώμα σου και την εμφάνισή σου γενικότερα.