6+1 τροποι για να βελτιωσετε την επικοινωνια στη σχεση

Γράφει η Λουκία Χαρίτογλου, φοιτήτρια ψυχολογίας –

Η επικοινωνία είναι ο βασικός πυλώνας για να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί κάθε είδους διαπροσωπική σχέση. Η μεταβίβαση σκέψεων, η ανταλλαγή ιδεών, απόψεων και συναισθημάτων είναι κάποιοι από τους άγραφους κανόνες της επικοινωνίας και εφαρμόζονται κατά κύριο λόγο αυθόρμητα από τους συνομιλητές. Τι γίνεται όμως όταν ανάμεσα σε δύο ή και περισσότερα άτομα η επικοινωνία αντί να γίνεται σε πρόσφορο έδαφος, δυσχεραίνουν τις διαπροσωπικές σχέσεις; Είναι ικανά όλα τα άτομα να αντιμετωπίσουν τυχόν δυσκολίες στην έκφραση ή συμπεριφορά του προσώπου που συνομιλούν;

Σαν άνθρωποι όλοι μεταξύ μας διαφέρουμε και αυτό μας κάνει ξεχωριστούς. Οι άλλοι μπορούν συνήθως να μας δώσουν χαρακτηρισμούς όπως ευγενικός, πρόσχαρος, εγκάρδιος αλλά και αγενής, απόμακρος, αδιάφορος. Η εντύπωση που δίνουμε στους άλλους από την πρώτη φορά που τον συναντάμε, μέχρι και όταν έχουμε συνάψει σχέσεις μακροχρόνιες είναι σημαντική για το πώς ”φαινόμαστε στα μάτια του” και κατ’ επέκταση για την ποιότητα της επικοινωνίας.

Όταν προκύπτουν θέματα σεβασμού, κατανόησης και συμπεριφοράς ανάμεσα στα άτομα οποιασδήποτε σχέσης, είτε φιλική, είτε ερωτική, είτε επαγγελματική θα ήταν καλό να έχουμε κάποια σημαντικά πράγματα κατά νου που θα μπορούσαν να βοηθήσουν εμάς και τον συνομιλητή μας. Σε γενικό πλαίσιο, ένας άνθρωπος ο οποίος θα λέγαμε ότι κατέχει δεξιότητες επικοινωνίας αρχικά σέβεται το πρόσωπο που συνομιλεί και το αποδέχεται, είναι ο ίδιος αυθεντικός σαν άνθρωπος απέναντί του και αν χρειαστεί αποκαλύπτει και δικά του προσωπικά γνωρίσματα ή εμπειρίες (αυτοαποκάλυψη) ούτως ώστε να δημιουργηθεί κλίμα οικειότητας μεταξύ τους.

Οι ερωτήσεις χαρακτηρίζονται από την ανάγκη να λάβουμε μια απάντηση για μια πληροφορία που θα θέλαμε να ακούσουμε. Υπάρχουν οι ερωτήσεις κλειστού τύπου, οι οποίες χαρακτηρίζονται και ως κατευθυντήριες διότι στοχεύουν σε μια συγκεκριμένη απάντηση και το εύρος των απαντήσεων δεν είναι μεγάλο. Οι ανοιχτού τύπου ερωτήσεις από την άλλη στοχεύουν στην συναισθηματική διερεύνηση του ατόμου χωρίς να περιμένουμε συγκεκριμένες απαντήσεις.

Το να ενθαρρύνουμε τον συνομιλητή μας αποτελεί κίνητρο στο να μας πει κάτι που δυσκολεύεται γιατί μπορεί να έχει βαρύ συναισθηματικό φορτίο για εκείνον ή να δημιουργήσουμε θετική ατμόσφαιρα σε γενικότερο πλαίσιο. Μετέπειτα της ενθάρρυνσης έρχεται η ενεργητική ακρόαση. Η ενεργητική ακρόαση είναι από τις σημαντικότερες δεξιότητες για να βελτιωθεί η επικοινωνία σας με τους άλλους καθώς ταυτόχρονα βοηθάει και τον συνομιλητή που ακούει να κατανοήσει και να αφουγκραστεί συναισθήματα, ανησυχίες και σκέψεις, αλλά και τον ομιλητή να νιώσει οικεία και να μπορέσει να εμπιστευτεί το άτομο που έχει απέναντί του.

Σε συνδυασμό με την ενεργητική ακρόαση προκύπτει η λεγόμενη γλώσσα του σώματος, που φανερώνει πολλά για τις σκέψεις που δεν εκφράζονται λεκτικά. Έτσι, για να είναι άμεσος και κατανοητός ο τρόπος που επικοινωνείτε με τους άλλους κρίνεται αναγκαία η οπτική επαφή, όπως και οι εκφράσεις του προσώπου που μπορούν να δείξουν χαρά, δυσαρέσκεια κλπ, χωρίς να χρειαστεί να μιλήσετε.

Σημαντικό ρόλο για τον ”παλμό” που μεταδίδουμε επίσης παίζει ο τόνος της φωνής αν είναι ήρεμος, ορθός, έντονος, απότομος. Η φωνή μας στέλνει μηνύματα στον συνομιλητή μας για την διάθεσή μας και για την οριοθέτηση που έχουμε κάνει για την εκάστοτε σχέση διαπροσωπικού τύπου.

Στις περιπτώσεις όπου ο άλλος άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας έχει κακή διάθεση ή νευρικότητα που μπορούν να επηρεάσουν τον διάλογο μεταξύ μας καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε έτσι ώστε να επικρατήσει μια κοινή γραμμή για να μην βγει ”εκτός θέματος”. Αντίστοιχα όταν ο άλλος δείχνει να είναι σημαντικό για εκείνον να κατευθύνει την

συζήτηση θα πρέπει να καταλάβουμε αυτή του την ανάγκη και να παραμείνουμε στην θεματική του.

Κατά κύριο λόγο, η οριοθέτηση σαν γενική έννοια παίζει πρωτεύοντα ρόλο στον αλληλοσεβασμό και την αποδοχή των ατόμων οποιασδήποτε σχέσης. Όταν μας ενδιαφέρει το άλλο άτομο και αφού γνωρίζουμε τα όρια και τα θέλω του, σχεδόν αυτόματα στο μυαλό μας καθίστανται απαγορευτικές κινήσεις, λέξεις και συμπεριφορές που δεν του ταιριάζουν.

Κλείνοντας, θα γίνει αναφορά στην αντικειμενικότητα ως τρίτος εξωτερικός παράγοντας, ο οποίος μπορεί να διαταράξει τις ισορροπίες και να φέρει σύγχυση ανάμεσα στους συνομιλητές. Όταν αφήσουμε κακόβουλα σχόλια να μας επηρεάσουν χωρίς πρώτα να ελεγχθούν, όταν οι προκαταλήψεις καταφέρουν να μας δηλητηριάσουν και βάσει αυτών να κρίνουμε έναν άνθρωπο για το τι έχει επιλέξει να είναι, τότε δεν θα μπορέσουμε εύκολα να συνάψουμε υγιείς σχέσεις.